Este capítulo é verdadeiramente suxestivo para aquelas persoas que desexen coñecer a riqueza do seu patrimonio local e para aquelas outras que, amantes da cultura da súa rexión, o desexen visitar. En termos globais, e para este concello, é necesario salientar a riqueza da paisaxe incardinada nunha xenerosa natureza, sen esquecer a importancia e valoración dos seus importantes depósitos arqueolóxicos. Á hora de sinalar o máis significativo en relación cun patrimonio civil e eclesiástico, que é preciso coidar e respectar, nada mellor, e para unha maior claridade expositiva, que referencialo e concretalo en cada parroquia respectiva, correspondentes ó arciprestado de Vilamarín.